Παλιότερα όμως ήταν πολύ διαδεδομένο ως όργανο μελωδίας ή ακόμη και συνοδείας της λύρας. Από τα στοιχεία που έχουμε έως σήμερα, φαίνεται ότι ο ταμπουράς ή μπουλγαρί ή μπουζούκι, «μετανάστευσε» από τη Μικρά Ασία στην Κρήτη μέσα στο 19ο αιώνα, πιθανόν στις αρχές του 1800. Διαδόθηκε κυρίως στις πόλεις Χανιά και Ρέθυμνο, όπου συναντάμε ένα ικανό αριθμό από παίκτες του μπουλγαρί στα τέλη του 19ου αιώνα. Οπωσδήποτε όμως είχε έρθει νωρίτερα αφού σε ριζίτικο για τη μάχη του Θερίσου στα 1821 αναφέρεται ο στίχος : «με βιολιά και νταμπουράδες» (Αρ.Κριάρη : Κρητικά άσματα-1920)..
Η εξάπλωση του μπουλγαρί υπολογίζεται χρονικά μετά το 1870, όπου αρχίζει
να πνέει ένας αέρας ελευθερίας στην Κρήτη και γενικεύθηκε μετά το 1915 με τους Μικρασιάτες. Μετά το 1880-90, έχουμε αρκετά στοιχεία και στη συνέχεια περισσότερα, σχετικά με την ιστορία του οργάνου στην Κρήτη. Ο Μεχμέτ Σταφιδάκης (1878-1908), κατά τον συγγραφέα Γιάννη Τζίβη στο βιβλίο του «Χανιά 1252-1940», ήταν ένας πλούσιος Χανιώτης γαιοκτήμονας που έπαιζε μπουλγαρί και συνέθεσε τον «Σταφιδιανό σκοπο», ένα σκοπό που παίζεται έως σήμερα. Ο σκοπός αυτός ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1930 από τον Γιώργο Λαζαρίδη και στη συνέχεια από τον Στέλιο Φουσταλιεράκη και τον Αντώνη Παπαδάκη ή Καρεκλά, με μπουλγαρί και λύρα το 1937, ενώ την επόμενη χρονιά, το 1938, τον γραμμοφώνησαν ο Φουσταλιέρης με τον Γιάννη Μπερνιδάκη ή Μπαξεβάνη, με μπουλγαρί και κιθάρα.
Χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται, κυρίως, στην απόδοση των ταμπαχανιώτικων τραγουδιών που ακούγονταν στα αστικά κέντρα της Kρήτης (Xανιά, Pέθυμνο και Hράκλειο) τα χρόνια του Mεσοπολέμου (1920-1940) και στα οποία συνδυάζεται η κρητική μουσική, η μικρασιάτικη και το ρεμπέτικο τραγούδι. Στο μπουλγαρίπρωτομάστορας ήταν ο Στέλιος Φουσταλιεράκης (1911-1992), (Φουσταλιέρης) από το Ρέθυμνο, που ήταν η αιτία να περάσει το μπουλγαρί στη
δισκογραφία. Λέγεται ότι το μπουλγαρί του Φουσταλιέρη που σώζεται σήμερα σε καλή κατάσταση, είναι ηλικίας περίπου 150 ετών . Σήμερα πολύ σπάνια χρησιμοποιείται στην Κρήτη.
